Trwa ładowanie. Prosimy o chwilę cierpliwości.

Zrównoważony rozwój firm. Etyczne dylematy w przygotowaniu raportów ESG

Według unijnej dyrektywy CSRD największe firmy będą musiały raportować dane ESG już za 2024 rok. Raportowanie kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem wciąż jednak wiąże się z wieloma trudnościami. Jedną z nich są dylematy etyczne, jakie towarzyszą zarówno osobom odpowiedzialnym za przygotowanie raportów, jak i tym, które zajmują się analizą zamieszczonych w sprawozdaniach danych.
Kategoria: Wiadomości
17.11.2023
Midjourney

Zrównoważony rozwój firm, czyli raporty ESG

Pojęcie „zrównoważonego rozwoju” jest stosunkowo nowe. Jego definicja została przyjęta dopiero w 1987 r. po opublikowaniu przez Światową Komisję ds. Środowiska i Rozwoju (World Commission on Environment and Development - WCED) raportu zatytułowanego „Nasza wspólna przyszłość”.

Etyka w kontekście zrównoważonego rozwoju jest rozumiana jako refleksja i podejmowanie działań, które mają wspierać naszą koegzystencję nie tylko z innymi ludźmi, ale także fauną, florą i całymi ekosystemami.

Człowiek jest rozumiany jako opiekun, który jest odpowiedzialny za dobrostan innych gatunków oraz całej planety. Podejmowanie decyzji mających pozytywny wpływ na lokalne społeczności, przyszłe pokolenia, środowisko naturalne jest trudne. Odpowiednie opisanie w raporcie wpływów, ryzyk oraz kwestii związanych z działalnością biznesową to dodatkowe wyzwanie stawiane przed firmami.

– Do niedawna największym wyzwaniem ESG była deklaratywność, niepewność i wybiórczość raportowanych danych. Wraz z wejściem w życie dyrektywy o raportowaniu niefinansowym (Corporate Sustainability Reporting Directive - CSRD) i europejskich standardów raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju (European Sustainability Reporting Standards - ESRS) sytuacja ta diametralnie się zmieni. Raporty ESG będą poddawane przeglądowi przez uprawnionych do tego celu audytorów, a raportowane dane będą w coraz większym stopniu wystandaryzowane – mówi Aleksandra Trojanowska, członkini ACCA, Członek Zarządu Algorable.

Lista wskaźników i informacji, które definiują standardy ESRS, to prawie 1200 pozycji. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku audytów sprawozdań finansowych, sprawdzane mają być  dokumenty źródłowe oraz sposoby kalkulacji wskaźników.

– Nierzetelność raportowanych danych może prowadzić do ryzyk reputacyjnych i obniżenia ratingów, co przełoży się na wzrost kosztów finansowania i spadek zaufania inwestorów – dodaje Aleksandra Trojanowska.

Czytaj także: Zielona transformacja, czyli o zmianie klimatu w banku

Przygotowanie raportu ESG

Przygotowanie raportu ESG wymaga zebrania danych z różnych działów w firmie. Pracownicy zobowiązani do raportowania nie są często dostatecznie wdrożeni do selekcjonowania informacji, które są im przekazywane.
Takie sytuacje nakładają jeszcze większą odpowiedzialność na specjalistów odpowiedzialnych za późniejszą weryfikację danych. 

– Niezależność w myśleniu, zawodowy sceptycyzm i profesjonalizm to trzy kluczowe aspekty, które powinny wyznaczać pracę każdej osoby zatrudnionej w finansach, czy to w księgowości, sprawozdawczości, kontrolingu czy firmie audytorskiej – podkreśla Milena Olszewska-Miszuris, członkini ACCA, Prezeska Zarządu WM Advisory Sp. z o.o.

Audytorzy i kontrolerzy analizujący raport zrównoważonego rozwoju są zobowiązani poszerzać swoją wiedzę z takich obszarów jak: ślad węglowy, bioróżnorodność czy zagadnienia społeczno-ekonomiczne. To właśnie zbieranie danych z wielu różnych źródeł (nie tylko wewnątrz firmy, ale także w niektórych przypadkach od dostawców czy partnerów) sprawia, że raportowanie jest obarczone marginesem błędu. W efekcie firmy i spółki mogą borykać się z takimi problemami w raportowaniu jak: greenwashing, nieprecyzyjna interpretacja danych czy niedostateczna wiedza techniczna na temat gałęzi biznesu, którą należy opisać.

– Do poprawnej wyceny aktywów – akcji i obligacji – rynki kapitałowe potrzebują wiarygodnych informacji, zarówno tych finansowych, jak i z obszaru zrównoważonego rozwoju. Choć raportowanie finansowe posiada dużo dłuższą historię niż raportowanie kwestii ESG, cały czas, śledząc raporty spółek giełdowych, widzę obecną w nich tzw. „kreatywną księgowość”. Tym ważniejsze jest, aby etyka i odpowiednie kodeksy przyświecały osobom zbierającym dane i dokonującym szacunków z obszaru środowiska, klimatu, kwestii pracowniczych, społecznych czy praw człowieka. Każdego czytelnika i każdą czytelniczkę sprawozdań zachęcam do rozpoczęcia lektury od zapoznania się z ładem korporacyjnym spółki – ton w firmach nadawany jest z góry, na poziomie zarządów i rad nadzorczych – podsumowuje Milena Olszewska-Miszuris

Czytaj także: Jak stać się człowiekiem sukcesu, czyli wszystko o wysokosprawczości

Dylematy w przygotowywaniu raportów ESG

Dopóki nie pojawi się jeden, wspólny dla wszystkich objętych raportowaniem spółek kodeks etyczny, specjaliści przygotowujący raport oraz audytorzy stoją przed szczególnie trudnym wyzwaniem.

Brak ujednoliconego kodeksu obliguje do własnych poszukiwań źródeł wiedzy na temat raportowanych kwestii oraz zachowania większej czujności oraz nadzwyczajnej staranności. Dokumentem, który ma pomagać przy podejmowaniu najlepszych, etycznych decyzji jest stosowany od dawna IESBA, czyli Międzynarodowy Kodeks Etyki Zawodowych Księgowych.

IESBA określa standardy postępowania dla osób profesjonalnie zajmujących się rozliczeniami i zarządzającymi finansami firm oraz spółek. Wiele kwestii w nim zawartych może pomóc w rozwiązaniu dylematów wiążących się ze sporządzaniem raportów zrównoważonych. To właśnie ten zbiór zasad może być bazą do sformułowania pytań pomagających przy pojawiających się w trakcie pisania raportu dylematów etycznych.

Czytaj także: Analityczki i analitycy na wagę złota

Chcąc ułatwić pracę nad etycznym raportowaniem ACCA przygotowało krótki poradnik, który został uzupełniony o realistyczne scenariusze i dylematy. Za jego stworzenie odpowiada Sharon Machado, dyrektorka ds. biznesu zrównoważonego w ACCA we współpracy z naukowcami z Warwick Business School. Celem tego opracowania jest rozwianie wątpliwości jakie pojawiają się na drodze osób zajmujących się raportowaniem niefinansowym w organizacjach.

Autor: Redakcja
KarierawFinansach.pl

Redakcja KarierawFinansach.pl podejmuje tematy ciekawe i ważne dla pracowników branży finansowej i osób, które dopiero myślą o karierze w finansach. 

Zobacz również