Wynagrodzenia to w Polsce wciąż temat tabu. W wielu firmach zakaz ujawniania wynagrodzenia wpisany jest w umowach o pracę czy świadczenia usług, a rozmowy o wysokości pensji przy ekspresie do kawy mogą podnieść ciśnienie lepiej niż kofeina. Pieniądze wciąż są bowiem dla wielu wskaźnikiem wartości człowieka, symbolem uznania jego umiejętności i szacunku.
Przejrzystość wynagrodzeń
Zbliżające się regulacje unijne, dotyczące przejrzystości zarobków, które Polska ma wdrożyć do 7 czerwca 2026 r., nie wprowadzą jawności płac, lecz jedynie działania na rzecz równości płci na rynku pracy. Publikowanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę znajduje uznanie w oczach wielu pracowników, słychać jednak głosy, że mogą wzbudzić w wielu osobach poczucie niesprawiedliwości, zwłaszcza jeśli okaże się, że zarobki dwóch osób o podobnych kwalifikacjach na tym samym stanowisku dzieli przepaść. Dzieje się tak, choć w ostatnich latach znacząco wzrosła świadomość rynkowa, m.in. dzięki raportom, podającym wysokość zarobków w poszczególnych branżach. Z badania portalu interviewme.pl wynika, że 85% badanych zdaje sobie sprawę z wysokości wynagrodzeń w swojej branży lub na stanowisku. Nie przekłada się to jednak na postawy pracowników, a zwłaszcza kobiet.
Trudne rozmowy o podwyżce
Z badania InterviewMe wynika, że rozmowy o pieniądzach w miejscu pracy są trudne dla niemal połowy respondentów. Aż 40% pracowników nigdy nie poprosiło swojego przełożonego o podwyżkę. Co więcej, taka postawa pojawia się często już na samym początku współpracy – blisko 55% badanych przyznało, że nigdy nie negocjowało swojego wynagrodzenia podczas rekrutacji. Na pytanie „Jakie są pani / pana oczekiwania finansowe” często zaniżamy stawkę z obawy, że wysoka kwota sprawi, że odpadniemy z rekrutacji, a w efekcie pojawia się uczucie niedocenienia: ponad połowa ankietowanych (52%) ma wrażenie, że zarabia za mało w stosunku do pełnionych obowiązków.
Lęk ważniejszy niż logika
Nie od dziś wiadomo, że pieniądze to temat wzbudzający potężne emocje. Chodzi przecież nie tylko o ich przełożenie na poziom jakości życia – dla wielu osób są one symbolem dojrzałości, odpowiedzialności i wolności osobistej (któż z nas nie słyszał tradycyjnego „Dopóki mieszkasz pod moim dachem…”).
Pieniądze i zarobki są przez to silnie związane z samooceną. Aż 76% pracowników ocenia swoją wartość zawodową przez pryzmat zarobków. Wynagrodzenie staje się tym samym emocjonalnym „barometrem”, który wpływa na nasze poczucie własnej wartości i komfort pracy.
Skąd więc bierze się ta bierność w sprawie tak kluczowej, jak godziwe zarobki? Okazuje się, że to, co najczęściej powstrzymuje pracowników przed podjęciem rozmowy o finansach, to przede wszystkim emocje.
Oto najczęstsze blokady psychologiczne utrudniające prośbę o podwyżkę:
- Brak pewności siebie: wskazało go 22% badanych.
- Obawa przed odmową: była to bariera dla 21% respondentów.
- Strach przed oceną (osobistą lub zawodową): powstrzymał 18% pracowników.
Co ciekawe, w przypadku 8% badanych blokerem w rozmowie o podwyżce bywa lojalność wobec firmy (8%), a w 5% poczucie, że podwyżka byłaby niezasłużona. Jednocześnie w badaniu nie ma danych o zjawisku tzw. quiet quitting, czyli wykonywaniu w miejscu pracy wyłącznie zapisanych w umowie obowiązków, braku zaangażowania emocjonalnego, wycofywaniu się z aktywności, które mogłyby wymagać inicjatywy czy większego wysiłku umysłowego.
Z badania InterviewMe wynika, że pracownicy raczej podejmą decyzję o zmianie pracy, niż spróbują porozmawiać z pracodawcą o podwyżce. Jak czytamy w raporcie, 30% badanych pracowników planuje w najbliższym czasie zmienić pracę z powodu zbyt niskiego wynagrodzenia.
41% stanowią pracownicy w wieku 26-29 lat, czyli takich, którzy zdobyli już pierwsze doświadczenie i nabrali pewności co do swoich umiejętności, a jednocześnie zwiększają się ich zobowiązania finansowe (założenie rodziny, zakup lub wynajem mieszkania itd.). Pracodawcy często nie zauważają, że podwładni w tej grupie wiekowej wkraczają w inny rozdział swojego życia, a przez to, że pracownicy nie proszą o podwyżkę, powstaje luka pomiędzy oczekiwaniami finansowymi a faktycznym wynagrodzeniem.
Płeć a emocje
Na samą myśl o pójściu do pracodawcy po podwyżkę pracownicy często odczuwają lęk (29%), wstyd (16%), a nawet poczucie winy (12%). Co znaczące, spośród osób, które zdecydowały się na rozmowę o podwyżce, istotne znaczenie miała płeć: mężczyźni, którzy prosili o podwyżkę, najczęściej odczuwali spokój (36%), kobiety w tej samej sytuacji najczęściej odczuwały lęk (39%).
Polecane oferty pracy ze specjalizacji: Human Resources
Jednocześnie aż trzy na cztery badane osoby przyznają, że czują się mniej wartościowe, gdy zarabiają niższą stawkę niż osoby na podobnym stanowisku. Kobiety są na to nieco bardziej podatne niż mężczyźni.
Osoby w różnym wieku również podchodzą do tych rozmów inaczej: pracownicy starsi (40–58 lat) dominująco odczuwają nadzieję (39%) i spokój (35%), podczas gdy wśród młodszych (26–39 lat) przeważa poczucie niesprawiedliwości (39%) i lęk (38%).
Warto rozmawiać... o pieniądzach
Choć rozmowy e pieniądzach są niewątpliwie trudne i potrafią być frustrujące, z raportu interviewme.pl płyną też pozytywne wnioski. Podjęcie dialogu o finansach jest opłacalne - a na pewno warto negocjować odpowiednio wysoką stawkę na etapie rekrutacji. Dane pokazują, że 90% osób, które negocjowały wyższą pensję podczas końcowego etapu rekrutacji, osiągnęło częściowy lub całkowity sukces: 51% dostało pensję, o którą wnioskowało, a 39% ankietowanych dostało mniej, niż zadeklarowało, ale więcej niż stanowiła pierwotna oferta.
Świadomość własnej wartości oraz gotowość do rozmów o pieniądzach — nawet jeśli budzą one silne emocje — mogą ułatwić lepsze planowanie kariery i podejmowanie korzystnych decyzji finansowych.
Jak podaje serwis interviewme.pl, w badaniu wzięły udział 574 osoby, które pracują zawodowo — kobiet i mężczyzn w różnym wieku, z różnych miejscowości i na różnych etapach kariery. Respondenci odpowiedzieli w ankiecie na 33 pytania jednokrotnego i wielokrotnego wyboru. Odpowiedzi zbierano w dniach od 13 do 26 października 2025 roku.
Autor
Redakcja KarierawFinansach.pl
Redakcja KarierawFinansach.pl podejmuje tematy ciekawe i ważne dla pracowników branży finansowej i osób, które dopiero myślą o karierze w finansach.
